آبله میمون (Mpox) یک بیماری عفونی است که توسط ویروس آبله میمون ایجاد می شود. می تواند باعث بثورات دردناک، بزرگ شدن غدد لنفاوی و تب شود. اکثر مردم به طور کامل بهبود می یابند، اما برخی بسیار بیمار می شوند.
هر کسی می تواند mpox دریافت کند. از تماس با افراد آلوده پخش می شود:
افراد از طریق لمس، بوسیدن یا رابطه جنسی
حیوانات، هنگام شکار، پوست انداختن یا پختن آنها
موادی مانند ملحفه ها، لباس ها یا سوزن های آلوده
افراد باردار، که ممکن است ویروس را به جنین خود منتقل کنند.
اگر mpox دارید:
به هر کسی که اخیراً با او نزدیک بوده اید بگویید
تا زمانی که همه بثورات از بین بروند و لایه جدیدی از پوست تشکیل شود، در خانه بمانید
ضایعات را بپوشانید و در اطراف افراد دیگر از ماسک مناسب استفاده کنید
از تماس فیزیکی خودداری کنید.
بیماری mpox توسط ویروس آبله میمون (معمولاً به اختصارMXPV) ایجاد می شود، یک ویروس DNA دو رشته ای پوشش دار از جنس Orthopoxvirus در خانواده Poxviridae، که شامل واریولا، آبله گاوی، واکسینیا و سایر ویروس ها است. دو كلاد ژنتيكي ويروس كلاد I و II هستند.
ویروس آبله میمون در دانمارک (1958) در میمون هایی که برای تحقیق نگهداری می شدند کشف شد و اولین مورد انسانی گزارش شده از mpox یک پسر نه ماهه در جمهوری دموکراتیک کنگو بود (DRC، 1970). امپوکس می تواند از فردی به فرد دیگر یا گاهی از حیوانات به افراد دیگر سرایت کند. به دنبال ریشه کنی آبله در سال 1980 و پایان واکسیناسیون آبله در سراسر جهان، mpox به طور پیوسته در مرکز، شرق و غرب آفریقا ظهور کرد. یک شیوع جهانی در سال های 2022-2023 رخ داد. مخزن طبیعی ویروس ناشناخته است – پستانداران کوچک مختلفی مانند سنجاب و میمون حساس هستند.
انتقال
انتقال mpox از فرد به فرد می تواند از طریق تماس مستقیم با پوست عفونی یا سایر ضایعات مانند دهان یا اندام تناسلی رخ دهد. این شامل تماس
چهره به چهره (حرف زدن یا نفس کشیدن)
پوست به پوست (لمس یا رابطه جنسی واژینال/مقعدی)
دهان به دهان (بوسیدن)
تماس دهان به پوست (رابطه دهانی یا بوسیدن پوست)
قطرات تنفسی یا آئروسل های کوتاه برد ناشی از تماس نزدیک طولانی مدت می باشد.
سپس ویروس از طریق پوست خراش دار، سطوح مخاطی (مانند دهان، حلق، چشم، تناسلی، مقعدی) یا از طریق دستگاه تنفسی وارد بدن می شود. Mpox می تواند به سایر اعضای خانواده و شرکای جنسی سرایت کند. افرادی که چندین شریک جنسی دارند در معرض خطر بیشتری هستند.
انتقال mpox از حیوان به انسان از حیوانات آلوده به انسان در اثر گاز گرفتن یا خراش یا در حین فعالیت هایی مانند شکار، پوست انداختن، به دام انداختن، پخت و پز، بازی با لاشه یا خوردن حیوانات رخ می دهد. میزان گردش ویروس در جمعیت های حیوانی کاملاً مشخص نیست و مطالعات بیشتری در حال انجام است.
افراد می توانند از اشیاء آلوده مانند لباس یا ملحفه، از طریق جراحات تیز در مراقبت های بهداشتی، یا در محیط های اجتماعی مانند سالن های خالکوبی، به mpox مبتلا شوند.
علائم و نشانه ها
Mpox علائم و نشانه‌هایی را ایجاد می‌کند که معمولاً در عرض یک هفته شروع می‌شوند، اما می‌توانند 1 تا 21 روز پس از مواجهه شروع شوند. علائم معمولاً 2 تا 4 هفته طول می کشد اما ممکن است در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر طول بکشد.
علائم رایج mpox عبارتند از:
- کهیر
- تب
- گلو درد
- سردرد
- دردهای عضلانی
- کمر درد
- انرژی کم
- غدد لنفاوی متورم
برای برخی افراد، اولین علامت mpox جوش است، در حالی که برخی دیگر ممکن است ابتدا علائم متفاوتی داشته باشند.
بثورات به صورت یک زخم صاف شروع می شود که به تاول پر از مایع تبدیل می شود و ممکن است خارش یا دردناک باشد. با بهبودی بثورات، ضایعات خشک می شوند، پوسته پوسته می شوند و می ریزند.
برخی از افراد ممکن است یک یا چند ضایعه پوستی داشته باشند و برخی دیگر صدها یا بیشتر داشته باشند. اینها می توانند در هر نقطه از بدن ظاهر شوند مانند:
کف دست و کف پا
صورت، دهان و گلو
کشاله ران و نواحی تناسلی
مقعد
برخی افراد همچنین تورم دردناک مقعد یا درد و مشکل هنگام ادرار کردن دارند.
افراد مبتلا به mpox عفونی هستند و می توانند بیماری را به دیگران منتقل کنند تا زمانی که همه زخم ها خوب شوند و لایه جدیدی از پوست تشکیل شود.
کودکان، افراد باردار و افراد با سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر عوارض ناشی از mpox هستند.
به طور معمول برای mpox، تب، راش، درد عضلانی و گلودرد ابتدا ظاهر می شود. بثورات mpox از صورت شروع می شود و در سراسر بدن پخش می شود، تا کف دست ها و کف پا گسترش می یابد و طی 2-4 هفته در مراحل – ماکول، پاپول، وزیکول، پوسچول تکامل می یابد. ضایعات قبل از ایجاد پوسته در مرکز فرو می روند. سپس بثورات می ریزند. لنفادنوپاتی (غدد لنفاوی متورم) یک ویژگی کلاسیک mpox است. برخی از افراد می توانند بدون ایجاد هیچ علامتی آلوده شوند.
در زمینه شیوع جهانی mpox که در سال 2022 آغاز شد (بیشتر توسط ویروس Clade IIb ایجاد شد)، این بیماری در برخی افراد متفاوت شروع می شود. در بیش از نیمی از موارد، بثورات ممکن است قبل یا همزمان با علائم دیگر ظاهر شوند و همیشه در بدن پیشرفت نمی کنند. اولین ضایعه می تواند در کشاله ران، مقعد یا داخل یا اطراف دهان باشد.
افراد مبتلا به mpox ممکن است بسیار بیمار شوند. به عنوان مثال، پوست ممکن است با باکتری آلوده شود که منجر به آبسه یا آسیب جدی به پوست می شود. سایر عوارض عبارتند از ذات الریه، عفونت قرنیه با از دست دادن بینایی. درد یا مشکل در بلع، استفراغ و اسهال که باعث کم آبی شدید یا سوء تغذیه می شود. سپسیس (عفونت خون با پاسخ التهابی گسترده در بدن)، التهاب مغز (آنسفالیت)، قلب (میوکاردیت)، رکتوم (پروکتیت)، اندام‌های تناسلی (بالانیت) یا مجاری ادراری (اورتریت)، یا مرگ. افراد مبتلا به سرکوب سیستم ایمنی به دلیل دارو یا شرایط پزشکی در معرض خطر بیشتری برای بیماری جدی و مرگ ناشی از mpox هستند. افرادی که با اچ آی وی زندگی می کنند و به خوبی کنترل نمی شوند یا درمان نمی شوند، اغلب به بیماری شدید مبتلا می شوند.
تشخیص
شناسایی mpox می تواند دشوار باشد زیرا می تواند شبیه سایر عفونت ها و شرایط مشابه به نظر برسند. تشخیص mpox از آبله مرغان، سرخک، عفونت های باکتریایی پوست، گال، تبخال، سفلیس، سایر عفونت های مقاربتی و آلرژی های مرتبط با دارو بسیار مهم است. فرد مبتلا به mpox ممکن است یک عفونت مقاربتی دیگر مانند تبخال نیز داشته باشد. از طرف دیگر، یک کودک مشکوک به mpox نیز ممکن است آبله مرغان داشته باشد. به این دلایل، آزمایش برای افراد کلیدی است تا در اسرع وقت درمان شوند و از شیوع بیشتر جلوگیری کنند.
تشخیص DNA ویروسی با واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) بهترین آزمایش آزمایشگاهی برای mpox است. بهترین نمونه‌های تشخیصی مستقیماً از بثورات پوستی، مایع یا پوسته‌ها گرفته می‌شوند که با سواب شدید جمع‌آوری می‌شوند. در صورت عدم وجود ضایعات پوستی، می توان آزمایش را بر روی سواب های اوروفارنکس، مقعد یا رکتوم انجام داد. آزمایش خون توصیه نمی شود. روش های تشخیص آنتی بادی ممکن است مفید نباشند زیرا بین ارتوپاکس ویروس های مختلف تمایز قائل نمی شوند.
درمان و واکسیناسیون
هدف از درمان mpox مراقبت از بثورات، مدیریت درد و جلوگیری از عوارض است. مراقبت های اولیه و حمایتی برای کمک به مدیریت علائم و جلوگیری از مشکلات بیشتر مهم است.
دریافت واکسن mpox می تواند به جلوگیری از عفونت کمک کند. واکسن باید ظرف 4 روز پس از تماس با فردی که مبتلا به mpox است (یا در صورت عدم وجود علائم تا 14 روز) تزریق شود.
چندین داروی ضد ویروسی مانند tecovirimat که در ابتدا برای درمان آبله ساخته شده بود برای درمان mpox استفاده شده است و مطالعات بیشتر در حال انجام است. اطلاعات بیشتر در مورد واکسیناسیون mpox و مدیریت مورد موجود است.
خود مراقبتی و پیشگیری
اکثر افراد مبتلا به mpox در عرض 2 تا 4 هفته بهبود می یابند. کارهایی که باید برای کمک به علائم و جلوگیری از آلوده کردن دیگران انجام دهید:
در صورت امکان در خانه و در اتاق خود بمانید.
دست ها را اغلب با آب و صابون یا ضدعفونی کننده دست بشویید، به خصوص قبل یا بعد از دست زدن به زخم ها.
در اطراف افراد دیگر ماسک بزنید و ضایعات را بپوشانید تا زمانی که بثورات شما بهبود یابد.
پوست را خشک و بدون پوشش نگه دارید (مگر اینکه در اتاق با شخص دیگری باشید).
از دست زدن به وسایل در فضاهای مشترک خودداری کنید و مکان های مشترک را مرتب ضدعفونی کنید.
از شوینده های آب نمک برای زخم های دهان استفاده کنید.
حمام گرم با نمک اپسوم برای زخم های بدن استفاده کنید.
از داروهای بدون نسخه برای درد مانند پاراستامول (استامینوفن) یا ایبوپروفن استفاده کنید.
این کارها را انجام ندهید:
تاول‌های خراشیده یا زخم‌هایی که می‌توانند بهبود را کند کنند، بثورات را به سایر قسمت‌های بدن گسترش دهند و باعث عفونی شدن زخم‌ها شوند. یا
نواحی دارای زخم را بتراشید تا زمانی که دلمه ها بهبود یابد و پوست جدیدی در زیر آن داشته باشید (این می تواند بثورات را به سایر قسمت های بدن گسترش دهد).
برای جلوگیری از انتشار mpox به دیگران، افراد مبتلا به mpox باید در خانه یا در صورت نیاز در بیمارستان برای مدت دوره عفونی (از شروع علائم تا بهبود ضایعات و افتادن دلمه) ایزوله شوند. پوشاندن ضایعات و پوشیدن ماسک پزشکی در حضور دیگران ممکن است به جلوگیری از گسترش آن کمک کند. استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی به کاهش خطر ابتلا به mpox کمک می کند، اما از تماس پوست به پوست یا دهان به پوست جلوگیری نمی کند.
شیوع
پس از سال 1970، mpox به طور پراکنده در مرکز و شرق آفریقا (کلاد I) و غرب آفریقا (کلاد II) رخ داد. در سال 2003 یک شیوع در ایالات متحده آمریکا با حیوانات وحشی وارداتی مرتبط بود (کلاد II). از سال 2005، هر ساله هزاران مورد مشکوک در جمهوری دموکراتیک کنگو گزارش می شود. در سال 2017، mpox دوباره در نیجریه ظهور کرد و همچنان بین مردم در سراسر کشور و مسافران به مقصدهای دیگر گسترش می یابد.
در ماه می 2022، شیوع mpox به طور ناگهانی و به سرعت در سراسر اروپا، قاره آمریکا و سپس هر شش منطقه WHO گسترش یافت، با 110 کشور که حدود 87 هزار مورد و 112 مرگ را گزارش کردند. شیوع جهانی عمدتاً (و نه تنها) همجنس‌گرایان، دوجنس‌گراها و سایر مردانی را که با مردان رابطه جنسی دارند، تحت تأثیر قرار داده است و از طریق شبکه‌های جنسی از فرد به فرد سرایت کرده است. در سال 2022، شیوع mpox به دلیل Clade I MPXV در اردوگاه های پناهندگان در جمهوری سودان رخ داد. منشاء مشترک بین انسان و دام یافت نشده است.
انتهای پیام/ سه شنبه 23 مرداد 1403
منابع
مطالعه موارد زیر را به شما پیشنهاد می کنیم
Paxlovid در اولین آزمایش کووید طولانی مدت شکست خورد
بررسی FDA برای در نظر گرفتن یکی از سویه های کووید در واکسن به روز شده
